Overal in Schotland vind je plekken met een speciale band met Sir Walter Scott. Van grote landhuizen tot monumenten, deze Schotse schrijver heeft een fantastisch nalatenschap. In 2021 is het 250 jaar Sir Walter Scott, vandaar deze 20 beroemde (en minder beroemde) plekken.
Leer meer over Scott 250 en de speciale evenementen die in 2021 worden gehouden.
Wie was Sir Walter Scott?
Sir Walter Scott werd in 1771 in Edinburgh geboren, waar hij ook naar school en de universiteit ging. Hij begon een carrière als advocaat, voordat hij doorbrak als schrijver. Een man van humor, warmte en intelligentie, maar ook niet zonder mindere kwaliteiten. Veel van zijn fictie was op de geschiedenis en de bevolking van Schotland gebaseerd. Het is dan ook niet zo raar dat veel fantastische plekken in Schotland een band met deze fantastische schrijver hadden.
Scott was een ongelofelijk productief man, ondanks de tragedies in zijn leven. Als jongen liep hij polio op, hij was in zijn twintigen jaren ongelukkig in de liefde, en raakte in zijn vijftigen jaren financieel in zwaar weer. Maar ondanks dit werd hij door wie hem kende, bewonderd om zijn warmte en zorgzaamheid.
Met zijn eerste werk, The Lay of The Last Minstrel, speelde hij zich begin 19e eeuw gelijk in de kijker als dichter en vulde zijn zakken goed. Maar het was zijn keuze om romans, met name om historische fictie te schrijven, waarmee hij een van de grote schrijvers van zijn tijd werd. In 1814 publiceerde hij anoniem de roman Waverley, een historisch, romantisch verhaal dat de religieuze en politieke conflicten van de jakobitische obstand van 1745 verwoordde. Het boek werd een internationaal succes. Velen hadden wel een donkerbruin vermoeden dat Scott Waverley had geschreven, maar het was pas in 1827 dat hij er openlijk voor uitkwam!
Hieronder staan alvast een paar plekken die een band met Scott en zijn oeuvre hebben. Al is het ook niet onredelijk om te stellen dat je zijn invloed haast overal in Schotland tegenkomt!
1. Abbotsford
Aan de oevers van de rivier de Tweed in de Schotse Grensregio ligt Sir Walter Scotts Abbotsford, een van de meest beroemde landhuizen ter wereld. Abbotsford staat op een landgoed van 567 ha. en is met kunst, rariteiten en boeken gevuld die de geest, passie en hobbies van de schrijver uitdragen. Allan Massie schrijft in The Ragged Lion: “niemand, naar ik meen, kan Scott begrijpen zonder ook Abbotsford te leren kennen.”
2. Smailholm Tower
Scott werd als kind vanwege zijn zwakke gezondheid naar de Smailholm Tower in de Schotse Grensregio gestuurd om weer op krachten te komen. Smailholm is een 15e-eeuwse woontoren van een edelman op een imposante heuvel die je tegenwoordig nog steeds kunt bezoeken. Scotts grootmoeder en tante vertelden hem daar in de Grensregio verhalen over de omgeving, waaronder de ‘Border Ballads’ die de inspiratie achter zijn later oeuvre waren. De woontoren en de verhalen van het vaderland van zijn voorouders maakten duidelijk indruk op de jonge Scott.
3. Sir Walter Scott’s Courtroom
Sir Walter Scott’s Courtroom in Selkirk is tegenwoordig een museum dat een fascinerend kijkje in de beroemde schrijver geeft. Scott werkte als de Sheriff van Selkirkshire in dit gebouw, waarvoor hij tot zijn dood in 1832 bijna 30 jaar lang rechtsprak. Het gebouw met zijn 30,5 m hoge toren staat achter een charismatisch standbeeld van Scott aan een plein.
4. Scott’s View
Dit prachtig uitkijkpunt op de Eildonheuvels was een van de favoriete plekken van Scott om tot rust te komen. Hoeveel verhaallijntjes zullen er wel niet zijn uitgewerkt, terwijl hij hier zat en over het prachtig platteland van de Grensregio uitkeek. Je kunt Scott’s View met de auto bereiken door de weg van St Boswells naar Kelso te pakken en de afslag richting Dryburgh Abbey te nemen.
5. Dryburgh Abbey
Op deze indrukwekkende en romantische plek ligt Sir Walter Scott begraven. En het past bij de schrijver van romantische epiek dat hij deze plek heeft uitgekozen. De tombe staat in het noordtransept van de in het jaar 1150 opgerichtte abdij. Dryburgh Abbey is tegenwoordig een ruïne, maar de vredige ambiance en de gothische architectuur maken dat juist extra speciaal.
6. Edinburgh Castle
De Honours of Scotland, de Schotse kroonjuwelen, bevinden zich in Edinburgh Castle en zijn een van de hoogtepunten van een bezoek aan dit iconisch kasteel. Maar in 1818 waren de kroonjuwelen in meer dan een eeuw door niemand gezien. Sir Walter Scott, een liefhebber van de Schotse geschiedenis, was ervan overtuigd dat ze ergens in het kasteel verstopt lagen. Hij overtuigde regent George om een zoektocht te starten. Ze bleken inderdaad in een verzegelde kamer in het kasteel te liggen. Scott was uitgelaten!
7. Scott Monument
Toen Sir Walter Scott in 1832 overleed, namen de rijke en gegoede inwoners van Edinburgh het besluit dat er een gepast monument moest worden gebouwd. In 1836 werd er een wedstrijd uitgeschreven, en twee jaar later koos een stichting voor het ontwerp van George Meikle Kemp. De bouw begon in 1840. Kemps ontwerp bestaat uit 64 beelden van personages uit het oeuvre van de schrijver. Het 61 m hoog Scott Monument is het hoogst monument voor een schrijver ter wereld.
8. Writers’ Museum
Het Writers’ Museum in Edinburgh eert het leven van de drie groten der Schotse literatuur: Sir Walter Scott, Robert Burns en Robert Louis Stevenson. In het museum zie je de drukpers, waarmee de eerste uitgave van de Waverleyromans van Scott is gedrukt. Buiten op het Makars’ Court zie je beroemde woorden van andere Schotse schrijvers in steen uitgehouden.
9. Station Edinburgh Waverley
Station Edinburgh Waverley is het hoofdstreinstation van de stad en een van de eerste dingen die men aan een bezoek aan de stad ziet. Het ligt in de nauwe kloof tussen de wijken Old en New Town en is het enig station ter wereld dat naar een roman, Waverley, is genoemd. Je zult waarschijnlijk ook van dit station gebruik maken als je een dagtrip buiten Edinburgh wilt maken.
10. Loch Katrine
De schoonheid van Loch Katrine heeft veel beroemdheden geïnspireerd. Zo ook Sir Walter Scott, die zijn bekend gedicht Lady of the Lake na een bezoek aan het loch in 1810 had geschreven. Het inpireerde ook de romantische dichters Samuel Taylor Coleridge en William Wordsworth. Al vanaf 1899 vervoert een stoomboot die Scotts naam draagt passagiers over het loch vanaf de Trossachs Pier.
11. Het Land van Rob Roy
In de streek rondom Loch Katrine, waaronder Balquhidder en Callander, leefde ooit de beroemde volksheld Rob Roy MacGregor, soms ookwel de Robin Hood van het noorden genoemd. Al beweren sommigen dat Rob Roy pas echt een held werd na zijn vertolking in Scotts roman Rob Roy! De echte Rob Roy gebruikte naar verluidt een grot in de buurt van Loch Lomond om zich tussen de veeroven door in schuil te houden. Zijn graf zou naast de oude 19e-eeuwse parochiekerk in Balquhidder staan.
12. Crichton Castle
De sfeervolle ruïne van Crichton Castle ziet er indrukwekkend uit. De 15e-eeuwse woontoren werd door de eeuwen heen uitgebreid en werd in 1818 door de beroemde schilder J.M.W. Turner zelfs met kwast en verf op het doek vereeuwigd. Het was echter Scotts gedicht Marmion dat interesse voor de ruïne opnieuw aanwakkerde.
13. Tantallon Castle
Tantallon Castle, een van de meest schilderachtige kastelen van Scotland, verscheen ook in Scotts gedicht Marmion. Al was dat niet zozeer om zijn indrukwekkende locatie maar om zijn turbulente geschiedenis. Sla elk willekeurig militair geschiedenisboek over Schotland open, en je komt de naam Tantallon Castle geheid een aantal keer tegen.
14. Rosslyn Chapel
Je kent Rosslyn Chapel wellicht al uit Dan Brown’s De Da Vinci Code. Maar het was Scotts ballade The Lay of the Last Minstrel over een 16e-eeuwse vete in de Grensregio die Rosslyn Chapel voor het eerst onder een breed literair publiek bracht. Scotts biograaf, Edgar Johnson, schreef dat: “In de gehele geschiedenis van de Britse poëzie er nog iets zo populair als The Lay of the Last Minstrel was.”
15. Falls of Clyde
Deze prachtige plek in Schotland maakte niet alleen indruk op Scott, maar ook op romantische dichters als Wordsworth en Coleridge. Ze bezochten samen deze trekpleister in Zuid-Lanarkshire en werden er figuurlijk toe gedwongen om poëzie over te schrijven. Het Falls of Clyde Visitor Centre heeft een tentoonstelling over de watervallen, het bos en de wilde dieren in de omgeving, waaronder een unieke vleermuistentoonstelling.
16. Doune Castle
Dit kasteel in Stirlingshire is een formidabele burcht. Doune Castle deed tijdens de jakobitische opstand van 1745 dienst als een gevangenis van de opstandelingen. In Scotts roman Waverley wordt het hoofdpersonage Edward Waverley er door de jakobieten in opgesloten. Scott beschrijft het als een ‘naargeestig, maar evengoed schilderachtig bouwwerk” met “half vervalen hoektorens”. Het kasteel werd ook gebruikt om scènes uit Game of Thrones en Outlander in op te nemen.
17. Perth
The Fair Maid of Perth werd met veel succes in 1828 door Scott uitgegeven. De roman speelt zich af in Perth (toentertijd bekend als Saint John’s Toun) en beschrijft het markant verhaal achter de Slag bij North Inch. In deze slag in 1396 werden 30 man door twee clans uitgekozen om tegen elkaar te vechten terwijl de inwoners van de stad toekeken. Er staat tegenwoordig zelfs een standbeeld van The Fair Maid of Perth aan het oosteind van de hoofdstaat van de stad.
18. Skye
Sir Walter Scott bezocht in 1814 het Cuillinsgebergte en Loch Coruisk op Skye en moest er gewoon een gedicht over schrijven. Scott schreef indertijd over Robert I, diens ballingschap en diens latere triomf in de Slag bij Bannockburn. Het gedicht The Lord of the Isles, dat veel nadruk op het landschap legt, genoot echter niet van hetzelfde succes dat zijn latere gedichten hadden. Maar hij schreef dit dan ook in de tijd voordat hij als schrijver was doorgebroken.
19. Staffa en Fingal’s Cave
Tijdens diezelfde reis naar de eilanden voor de westkust van Schotland, bracht Scott een bezoek aan Staffa en Fingal’s Cave dat ook in The Lord of the Isles voorkomt. Het gedicht ratelt alle impressies die Scott van de eilanden had in rap tempo af, maar is daardoor niet minder mooi.
20. Orkney en Shetland
Scott reisde ook naar het uiterste noorden van Schotland, helemaal naar Orkney en Shetland, best wel een wereldreis in die tijd. De staande stenen en de oeroude restanten op de noordelijke eilanden boden genoeg inspiratie voor zijn roman The Pirate (1821). Scott baseerde het verhaal grofweg op het leven van John Gow, een notoire piraat die in Noord-Schotland was geboren en getogen.
Lees over meer de literaire grootheden van Schotland in ons e-boek beroemde Schotten, of bekijk de door ons aangeraden boeken op onze Schotse literatuurpagina. Volg @walterscott250 op Facebook en Twitter en gebruik de hashtag #WalterScott250 om jouw Walter Scottervaringen te delen.
Opmerkingen